Apel kominiarski w sprawie zagrożenia, jakim jest zjawisko tzw. smołowania się przewodów kominowych dymowych.

„Smołowanie się” przewodu kominowego, jest skutkiem nieprawidłowego procesu spalania paliwa stałego i prowadzi między innymi do zniszczenia komina. Usunięcie zanieczyszczeń z przewodu kominowego, którego produktem spalania jest zamiast sadzy tzw. „smoła,” podczas przeprowadzania tradycyjnych okresowych czyszczeń przewodów kominowych jest technicznie niemożliwe.

W związku z tym, że tzw. „smoła” w kominie nie jest standardowym zanieczyszczeniem przewodu kominowego powstałym w wyniku normalnej, prawidłowej eksploatacji urządzenia grzewczego i komina - kominiarze przeprowadzający zgodnie z wymogami ochrony p. poż. czyszczenia tych kominów, nie mogą brać odpowiedzialności za takie następstwa związane z nieprawidłową eksploatacją. 

Zjawisko „smołowania się” komina nie jest skutkiem ewentualnych nierzetelnych usług kominiarskich takich jak np. niewyczyszczenie lub nieprawidłowe wyczyszczenie komina.

Nieprawidłowy proces spalania, o którym mowa powyżej jest najczęściej spowodowany zastosowaniem nieprawidłowego paliwa i/lub niewłaściwą eksploatacją urządzenia na paliwo stałe w wyniku czego występuje tzw. niezupełny proces spalania, a w drodze odprowadzania spalin kiedy temperatura spalin jest zbyt niska, występuje punkt rosy. Konsekwencją tego jest odkładanie się na wewnętrznej powierzchni komina produktów z niezupełnego procesu spalania i mokrego kondensatu tj. substancji fizycznie podobnej do smoły, o konsystencji gęstej farby o dużej zawartości wilgoci (wody), który w przypadku chłonięcia ściany wnika komina w jej głąb, co wywołuje zawilgocenia, dalej zmiany osłabiające konstrukcję komina jak i jego właściwości użytkowe. Nie zależnie od zastosowanego komina czyszczenie takiego zanieczyszczenia, które odbywa się przy zastosowaniu tradycyjnych szczotek kominiarskich nie daje rezultatów.

Jeżeli zjawisko „smołowania” występuje w kominie dymowym stosunkowo niedługo i proces destrukcji komina nie jest zbyt posunięty, jest możliwość  usunięcia zanieczyszczeń przed tym jednak trzeba pozbyć się przyczyny powstawania takiego zjawiska, a więc konieczna jest zmiana sposobu użytkowania czego następstwem będzie wysuszenie nadmiaru wilgoci przez zastosowanie odpowiedniego paliwa i eksploatacji w wyższych temperaturach. Przyjmuje się, że właściwa temperatura odprowadzenia spalin na wylocie z urządzenia powinna być wyższa niż 1500 C oraz wody w kotle powyżej 600C.

Proces zaawansowanego "smołowania" może być powodem konieczności wyłączenia komina z eksploatacji, ponieważ oprócz działania destrukcyjnego powodującego m.in. rozszczelnienie i ryzyko zatrucia, nakładające się warstwy „smoły” stwarzają zagrożenie pożaru komina, a konsekwencje tego mogą stanowić już nie tylko ryzyko utraty zdrowia oraz mienia, ale również i życia .

Metodą usuwania z komina już przesuszonej tzw. „smoły”, aczkolwiek kontrowersyjną z uwagi na jej skutek, do tej pory było przeprowadzenie wypalania komina, a obecnie  jest metoda specjalistycznego tzw. mechanicznego (maszynowego) czyszczenia lub frezowanie. Obydwie metody należą do bardzo niebezpiecznych, trudnych, czasochłonnych i kosztownych usług, a ponadto jej rezultat jest zależny od wielu czynników między innymi takich jak stan posuniętej destrukcji, umiejscowienie urządzenia i otworów rewizyjnych, również w zależności od rodzaju systemów kominowych tj. materiałów, z których komin jest zbudowany. Ponadto usługi te nie dają gwarancji, że komin po przeprowadzeniu powyższych czynności nie zostanie uszkodzony czy osłabiony konstrukcyjnie, co generuje koszty w postaci uszczelniania lub częściowej czy  całkowitej przebudowy.

Wobec powyższego kominiarze apelują o podjęcie stosownych działań uwzględniających argumenty niniejszego pisma w  każdym przypadku, kiedy kominiarz sygnalizuje o wystąpieniu takiego zjawiska ustnie lub pisemnie.

Powyższe stanowisko i pismo jest skonsultowane i zaakceptowane  przez kominiarskie organizacje zawodowe w Polsce.

Mistrz kominiarski Bronisław Gilewski

Członek:
Korporacji Kominiarzy Polskich Stowarzyszenie Zawodowe,
Korporacji Mistrzów Kominiarskich Województwa Śląskiego

Sosnowiec dnia 22.03.2019r

Prezentacja w ramach konferencji Naukowo -Technicznej: „Kotły małej mocy zasilane paliwem stałym” w ExpoSilesia w Sosnowcu.